الیگواسپرمی یکی از مشکلاتی است که سبب ناباروری در مردان می شود. این مشکل با کاهش تعداد اسپرم مشخص می شود. الیگواسپرمی تاثیری در دیگر جنبه های سلامت جنسی مردان ندارد که از جمله آن ها می توان به ایجاد و حفظ نعوظ و همچنین ایجاد انزال در هنگام ارگاسم اشاره کرد.
علل الیگواسپرمی
چندین شرایط و عوامل سبک زندگی می توانند خطر ابتلا به اولیگواسپرمی را در مردان افزایش دهند.
واریکوسل
واریکوسل بزرگ شدن وریدهای کیسه بیضه در مردان می تواند سبب مختل شدن جریان خون در بیضه ها شود. این امر می تواند سبب افزایش دمای بیضه ها شود. هر گونه افزایش دما می تواند بر تولید اسپرم تأثیر منفی بگذارد. حدود 40 درصد از مردان مشکلاتی از قبیل کاهش تعداد اسپرم و یا اسپرم با کیفیت پایین مواجه هستند.
عفونت های مقاربتی
ویروس هایی مانند عفونت های مقاربتی می توانند میزان اسپرم را در مایع منی کاهش دهند.
مشکلات انزال
مردانی که به الیگواسپرمی دچار هستند، معمولا انزال معمولی دارند. ولی یک سری مشکلات دیگر انزال می تواند کاهش اسپرم ها را سبب شود. یکی از همین مشکلات، انزال رتروگراد است. این انزال زمانی اتفاق می افتد که منی به جای خروج از نوک آلت تناسلی، وارد مثانه می شود که به آن انزال معکوس نیز گفته می شود.
از دیگر مواردی که ممکن است با انزال معمولی تداخل داشته باشند، عبارتند از :
- تومور بیضه
- سرطان بیضه
- صدمات وارد به بیضه ها
- جراحی هایی که از قبل صورت گرفته است.
داروها
داروهایی وجود دارند که ممکن است سبب کاهش تعداد اسپرم ها و مشکلات انزال شوند. از جمله این داروها عبارتند از داروهای مسدود کننده های بتا، آنتی بیوتیک ها و داروهای فشار خون.
مشکلات هورمونی
یک سری هورمون ها توسط مغز و بیضه ها تولید می شوند که وظیفه انزال و تولید اسپرم هستند. عدم تعادل در هر یک از این هورمون ها ممکن است تعداد اسپرم را کاهش دهد.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و فلزات
آفت کش ها، مواد پاک کننده و مواد رنگ آمیزی چند نوع مواد شیمیایی هستند که می توانند تعداد اسپرم را کاهش دهند. قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین مانند سرب نیز می تواند سبب بروز این مشکل شود.
گرم شدن بیش از حد بیضه ها
نشستن مکرر، قرار دادن لپ‌تاپ روی اندام تناسلی و پوشیدن لباس‌های تنگ همگی ممکن است باعث گرمازدگی شوند. افزایش دمای اطراف بیضه ممکن است به طور موقت تولید اسپرم را کاهش دهد. مشخص نیست که چه عوارض طولانی مدت ممکن است رخ دهد.
مصرف مواد مخدر و الکل
استفاده از برخی مواد از جمله ماری جوانا و کوکائین ممکن است تعداد اسپرم را کاهش دهد. نوشیدن بیش از حد الکل می تواند همین کار را انجام دهد. مردانی که سیگار می کشند ممکن است تعداد اسپرم کمتری نسبت به مردانی که سیگار نمی کشند داشته باشند.
اضافه وزن
اضافه وزن یا چاقی خطر کاهش تعداد اسپرم را از طرق مختلف افزایش می دهد. اضافه وزن می تواند به طور مستقیم میزان تولید اسپرم را کاهش دهد. مشکلات وزنی نیز ممکن است در تولید هورمون اختلال ایجاد کند.
الیگواسپرمی چگونه بر باروری تأثیر می گذارد؟
بعضی از مردان مبتلا به الیگواسپرمی با وجود تعداد کمتر اسپرم، همچنان قادر به باروری هستند. اما ممکن است لقاح دشوارتر باشد. ممکن است نسبت به زوج‌هایی که مشکل باروری ندارند، تلاش بیش تری انجام شود.
برخی از شایع ترین علل اولیگواسپرمی نیز خطر سایر مشکلات باروری را در مردان افزایش می دهد. یکی از این خطرات، مشکلات حرکتی اسپرم است.
تحرک اسپرم به میزان فعال بودن اسپرم در مایع منی مردان اشاره دارد. فعالیت طبیعی به اسپرم اجازه می دهد تا به راحتی به سمت تخمک شناور شده تا بارور گردد. تحرک غیر طبیعی ممکن است به این معنی باشد که اسپرم به اندازه کافی حرکت نمی کند تا به تخمک برسد. اسپرم همچنین ممکن است در یک الگوی غیرقابل پیش بینی حرکت کند که مانع از رسیدن آنها به تخمک شود.
درمان الیگواسپرمی
درمان می تواند تعداد و کیفیت اسپرم را بهبود بخشد. این گزینه های درمانی عبارتند از:
عمل جراحی
واریکوسل اغلب نیاز به جراحی دارد. در طول عمل، پزشک وریدهای بزرگ شده را می بندد. آنها جریان خون را به ورید دیگری هدایت می کنند.
دارو
داروها، از جمله آنتی بیوتیک ها، عفونت و التهاب را درمان می کنند. درمان ممکن است تعداد اسپرم را بهبود نبخشد، اما ممکن است از کاهش بیشتر تعداد اسپرم جلوگیری کند.
تغییر سبک زندگی
کاهش وزن و حفظ وزن سالم ممکن است تعداد اسپرم را بهبود بخشد. همچنین ممکن است خطر ابتلا به بسیاری از بیماری های دیگر را کاهش دهد. برای بهبود میزان اسپرم نیز مصرف مواد مخدر، الکل و تنباکو را متوقف کنید
