با گذشت زمان تعداد افراد مبتلا به سنگ کلیه در جهان به خصوص در بانوان رو به افزایش است. سنگ های کلیه یا با بیماری های کلیوی در ارتباط اند یا باعث بروز بیماری در کلیه خواهند شد. چکاپ های آزمایشی مانند آزمایش ادرار میزان املاح اضافی را در بدن مشخص می‌سازد و با مشاوره پزشک می‌توان از بروز سنگ کلیه جلوگیری کرد. بسیاری افراد فورا بدنبال درمان های سنتی و طبی می‌روند، کارساز است اما نه به اندازه درمان های پزشکی! با مراجعه به پزشک سریعا خود را درمان و از این بیماری و دردهایش خلاص خواهید شد.
آشنایی با سنگ کلیه
کلیه ها در بدن انسان قسمت بالای حفره های شکمی قرار دارند. کار اصلی کلیه تصفیه خون و مواد اضافی را به ادرار تبدیل می‌کند، که توسط میزنای به مثانه منتقل و از بدن خارج شوند. سنگ کلیه در واقع توده کریستالی با بافت سفت است. درمان سنگ کلیه بسیار مهم است زیرا می‌تواند به کلیه و مجاری های ادراری آسیب برساند.
افزایش غلظت این کریستال‌ها باعث تشکیل سنگ در کلیه و ادرار می‌شود. این سنگ های کلیه با توجه به تجمع کریستال‌ها در کنار هم در اندازه‌های مختلفی تشکیل می‌شوند. شکل مشخصی ندارند اما سنگ هایی که صاف و یا شن مانند هستند، درد کمتری به همراه خواهند داشت و حتی ممکن است خودبه‌خود دفع شوند. حال شاید براتون سوال پیش بیاد که همه افراد دچار سنگ کلیه می‌شوند؟ خیر. زیرا در ادرار ماده ای وجود دارد که از تجمع این کریستال ها جلوگیری می‌کند. بنابراین عواملی باعث بروز این مشکل می‌شوند. عمده ترین علت وجود نمک زیاد در بدن است که این رسوبات را ایجاد می‌کند. در ادامه مقاله به صورت کامل‌تر به عواملش می‌پردازیم.
انواع سنگ کلیه
بیشترین نوعی که افراد را درگیر می‌کند سنگ کلیه کلسیمی است. بافتی بسیار سخت دارد و معمولا از تجمع کلسیم فراوان در بدن به‌وجود می‌آیند. بهتر است بدانید که این نوع با دارو درمان نمی‌شوند.
سنگ های اسید اوریکی به ندرت دیده می‌شوند. در صورت تجمع بیش از حد اسید اوریک در ادرار یا کم آبی زیاد بدن که درصد بسیار کمی در مقایسه با سایر انواعش را دارند. از این جنس یکسری سنگ با ابعاد بزرگی که تقریبا کل کلیه را دربر می‌گیرند. بسیار شبیه به شاخ گوزن هستند و اصطلاحا به همین نام معروف هستند. درد بسیاری دارند اما معمولا دیر تشخیص داده می‌شوند.
منشا سنگ کلیه استروایت ، عفونت های کلیوی است که در خانم ها بیشتر از آقایان یافت می‌شود. سنگ های سیستئینی که با وجود سیستئین زیاد در ادرار مشخص می‌شوند.
عوامل موثر در ایجاد سنگ
- مهمترین عامل ارثی و وجود این عارضه در خانواده
- کم آبی بدن
- رژیم غذایی نامناسب
- تغذیه حاوی سدیم بالا
- افراد بی‌تحرک
- داروها
- چاقی
- مصرف پروتئین زیاد
- محیط زندگی گرم و خشک
- محیط کارهای گرم که آب بدن را کم می‌کنند.
- افرادی که مکرر دچار عفونت های ادراری می‌شوند.
سنگ کلیه چه علائمی دارد؟
- مشاهده خونریزی در ادرار
- درد پهلو وشکم
- سوزش ادرار
- تیکه تیکه شدن(قطع شدن) ادرار
- احساس داشتن ادرار(حس اشتباه)
روش تشخیص وجود سنگ
روش سونوگرافی : همه با سونوگرافی آشنا هستید و می‌دانید بیشترین کاربرد و استفاده را دارد.
سی‌تی‌اسکن : دقیق ترین روش. با سی‌تی‌اسکن اندازه سنگ کلیه نیز مشخص می‌شود.
عکس رنگی : اطلاعات دقیق در رابطه با عملکرد فعلی کلیه
آزمایش ادرار : در تشخیص عفونت ناشی از سنگ و سایر عفونت ها کاربرد دارد.
آزمایش خون : تشخیص میزلان کلسیم، سدیم، کراتینین و املاح دیگر
چگونه از بروز این بیماری پیشگیری کنیم؟
بهترین روش نوشیدن آب فراوان است. از این مورد ساده تر؟ اما متاسفانه اغلب افراد در این امر کاهلی کرده و نوشیدن آب را نادیده می‌گیرند. برخی افراد باور نمی‌کنند که این عامل موثرترین در پیشگیری سنگ کلیه و درمان بسیاری از بیماری هاست. پزشکان توصیه می‌کنند خود را مجاب کنید که روزانه 8 الی 10 لیوان آب بنوشید.
هرچه آب بدن بیشتر باشد، رنگ ادرار کمرنگ‌تر می‌شود و این نشانه خوبی است برای سلامتی بدن. رنگ غلیظ ادرار بیانگر کمبود آب در بدن است که سوزش ادرار و عوارض بزرگتر را پیش می‌گیرد.
سعی کنید تحرک، ورزش کردن و پیاده روی و … در برنامه روزانه یا هفتگی خود قرار دهید تا املاح اضافی از طریق ادرار خارج و در یک محل رسوب نکنند.
به تغذیه‌تان بیشتر اهمیت دهید و از مصرف زیاد نمک جدا خودداری فرمایید. وجود کلسیم زیاد و برعکس کمبود کلسیم زیاد در بدن از عوامل ایجاد این بیماری می‌باشد.
اگر سنگ کوچک باشد، پزشک معالج داروهایی موثر را تجویز می‌کند که میزان املاح را به تعادل می‌رسانند. از مصرف آن‌ها غافل نشوید، گاهی افراد با مصرف این داروها دردشان بهبود پیدا می‌کند، خودسرانه دارو را متوقف و آثار بدتری را بوجود می‌آورند.
گاهی سنگ کلیه در اندازه درشت است و درد زیادی به همراه دارد. در این صورت از دستگاه سنگ‌شکن استفاده می‌کنند. در این عمل فرد را بیهوش یا خواب می‌کنند و سنگ را توسط امواج صوتی دستگاه خرد و به قطعات کوچک تبدیل می‌کنند. در برخی موارد نیز سنگ بسیار بزرگ است و توسط عمل جراحی کلیه آن را برمی‌دارند.
پزشک اورولوژی فعالیت های جراحی سنگ کلیه و سنگ‌های ادراری را تشخیص و به درمان می‌پردازد. عموما مردم با واژه اورولوژی و اورولوژیست آشنایی چندانی ندارند و از اصطلاح متخصص یا فوق تخصص کلیه استفاده می‌کنند. در زمینه کلیه رشته نفرولوژی نیز وجود دارد که به بیماری های کلیوی می‌پردازد. اورولوژیست ها جراحی های کلیوی زیادی را به سرانجام رساندند و جامعه پزشکی را نیز امیدوارتر ساخته‌اند.
امیدواریم با خواندن این مقاله به طور کامل با مفهوم این عارضه آشنا شده باشید و با تغییر در زندگی روزمره و قراردادن برنامه های جدید در زندگیتان به پیشگیری از بیماری های مربوط به کلیه و سلامتی خودتان کمک روزافزونی بفرمایید.
اگر در زمینه سنگ کلیه و روش های درمان آن سوالی دارید می توانید آن را در انتهای همین مقاله بخش نظرات با دکتر خسرو حق شناس متخصص اورولوژی، کلیه و مجاری ادراری مطرح کنید.
