عفونت ادراری از بیماری های رایج دستگاه ادراری است که بیشتر در زنان دیده می شود. دستگاه ادراری شامل کلیه ها، مجاری ادراری و مثانه می باشد. گاهی اوقات این بیماری آزاردهنده است که باعث عوارض و اختلال در زندگی فرد می شود. بنابراین باید در صورت بروز، سریعا درمان آغاز شود تا وضعیت بدتر نشود. این مشکل در تمام سنین ممکن است رخ دهد. در این مقاله قصد داریم در خصوص علائم، علت، روش های پیشگیری و درمان عفونت ادراری مطالبی را بیان کنیم.
علائم و نشانه های عفونت ادراری
سوزش هنگام ادرار، درد لگن در خانم ها، درد مقعد در اقایان، تغییر رنگ و بد بو شدن ادرار، خون در ادرار و… از علائم شایع عفونت ادراری می باشد.
عفونت ادراری معمولا دو نوع دارد: عفونت مثانه که در مثانه و مجاری ادرار بروز می یابد، عفونت کلیه که در کلیه ها و مجاری ادرار رخ می دهد.
علائم عفونت مثانه
در صورتی که باکتری و میکروب وارد مجرای ادرار و مثانه شود رخ می دهد. از علائم آن می توان به سوزش یا درد هنگام ادرار، ادرار بدبو و کدر، درد لگن که بیشتر در زنان دیده می شود، بی اختیاری ادرار، خون در ادرار، تب، خستگی و تکرر یا افزایش میل به ادرار اشاره نمود.
علائم عفونت کلیه
در صورتی که عفونت مثانه درمان نشود به کلیه ها نیز سرایت می کند که معمولا خطرناک است. نشانه های عفونت کلیه می تواند تب بالا، لرزش بدن، همراه با عرق کردن، حالت تهوع و استفراغ کردن، کمر درد و… باشد.
علت بروز عفونت ادرار
عواملی در بروز عفونت کلیه موثر هستند که برای جلوگیری از این بیماری باید علت آن را شناخت. معمولا باکتری ها نمی توانند به ساختار دستگاه ادراری وارد شوند اما گاهی اوقات از این دیواره دفاعی عبور کرده و وارد مجرای ادرار می شود. در نتیجه به سمت مثانه حرکت می کند.
به دلیل کوتاه بودن مجرای ادرار و ساختار دستگاه تناسلی زنان، عفونت ادراری در زنان شایع تر از مردان است. همچنین زنان یائسه به دلیل کاهش استروژن بدن بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. معمولا آمیزش جنسی نیز یکی از علت های عفونت می باشد که بیشتر زنان به آن مبتلا می شوند.
اگر می خواهید در خصوص سنگ کلیه اطلاعاتی کسب کنید حتما بخوانید.
در ادامه به علت های بروز عفونت در ادرار اشاره خواهیم کرد.
- افزایش سن
- بارداری
- یائسگی
- دیابت
- بیماری هایی که باعث انسداد و التهاب مثانه می شود.
- مصرف داروهای ضدبارداری
- التهاب پروستات
- سنگ کلیه
- بزرگی پروستات
- ضعف در سیستم ایمنی
- نگه داشتن ادرار طولانی مدت
- سوندهای ادراری
- ختنه نشدن در مردان
- و…
عوارض عفونت ادراری
از آنجایی که این بیماری در تمام سنین بروز می یابد در کودکان و نوزادان ممکن است علائم کمتر بروز یابد و به کلیه ها آسیب وارد کند. در صورتی که کودک علائم زیر را داشته باشد باید سریعا به متخصص مراجعه نمایید.
- تب شدید
- قرمزی چشم و پوست
- تنفس نامنظم یا کاهش نفس
- ادرار خونی
- استفراغ
- برجستگی نقطه نرم در پشت سر
در افراد مسن نیز ممکن است باعث تاثیر بر مغز یا سایر اعضای حیاتی بدن شود. تپش قلب، تب بالا، تنگی نفس، درد شدید در ناحیه شکم یا لگن … نیز می تواند از علائم ابتلا به عفونت ادراری در سالمندان باشد.
در صورت بروز این علائم و بیماری فرد باید سریعا به پزشک مراجعه نماید تا از عوارض خطرناک این بیماری در امان باشد.
پیشگیری از عفونت
برخی از اقدامات وجود دارند که احتمالا در صورت رعایت آن ها خطر ابتلا به این بیماری کاهش می یابد. از اقداماتی که برای پیشگیری از ابتلا به عفونت در ادرار می توان اشاره کرد، عبارتند از: استفاده از قرص های ضدبارداری یا کاندوم، ادرار بلافاصله بعد از رابطه جنسی، نوع لباس زیر، حمام و دوش گرفتن به صورت مرتب، استفاده از نوار بهداشتی، شستشو واژن و…
تشخیص
در برخی موارد با توجهبه علائم فردمی توان این بیماری را تشخیص داد. اما در مواردی که کاملا مشخص نیست می توان از طریق آزمایش ادرار و بررسی های لازم را از نظر وجود نیتریت در ادرار یا سلول های سفید خون انجام داد. آزمایش دیگری به نام آزمایش میکروسکوپی ادرار وجود دارد که میزان سلول های قرمز و سفید خون یا باکتری ها را بررسی می کند.
درمان عفونت ادراری
اگر عفونت خفیف باشد نیازی به درمان ندارد و با رعایت بهداشت فردی برطرف خواهد شد. اما اگر علائم بیش از چند روز طول کشید حتما به متخصص اورولوژی مراجعه نمایید. متخصص با توجه به آزمایش ادرار بیمار، میزان عفونت و انواع آن را تشخیص می دهد. به دلیل اینکه باکتری ها و عفونت وارد مثانه شده اند، مصرف آنتی بیوتیک می تواند در درمان بیماری موثر باشد. پزشک با توجه به میزان عفونت و باکتری های موجود در ادرار، نوع آنتی بیوتیک و میزان و مدت مصرف را تعیین می نماید.
برای درمان کامل عفونت ادراری باید طبق دستور پزشک داروها مصرف شوند و از قطع یا مصرف خودسرانه داروها خودداری کنید.
افراد باردار نباید به عفونت ادراری مبتلا شوند باید سریعا به پزشک مراجعه نمایند.
اگر بیماری بسیار شدید باشد نیاز به آنتی بیوتیک تزریقی یا بستری در بیمارستان است. بنابراین قبل از اینکه عفونت شدید شود و به اعضای دیگر بدن سرایت یابد سریعا به متخصص اورولوژی مراجعه نمایید.
اگر سوالی در زمینه عفونت ادراری و علائم و درمان آن دارید می توانید در انتهای همین مقاله بخش نظرات آن را با دکتر خسرو حق شناس متخصص اورولوژی، کلیه و مجاری ادراری مطرح کنید.
